Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen! in Markt | Oso dresi en wiri's
maak hier een luku afspraak
Header Praktijk Baaswaterval

Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!

  • 15 reactie(s)
  • 12761 x bekeken
  • 15 reactie(s) 12761 x bekeken
Gast

Sandriene

bewerk
Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Gepost op: 15 september 2010, 14:37 »
hoor verschillende dingen hierover de een zegt mag wel de ander zegt  het mag niet,wat is nu waar of is het verschillend per winti?sommige winti belijders maken van alles een regel,waarom maken mensen zelf de regels die de winti zelf niet heeft gemaakt?




*

Offline Ingi 01

  • *****
  • 645
  • a soso bun mi e du,bun nen mi no abi a kondre
    • Bekijk profiel
bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #1 Gepost op: 15 september 2010, 14:56 »
odi sandriene..

als je verder zoekt naar trefu`s op de site ga je meer te weten komen..
mijn antwoord op je vraag is nee en nog eens nee..
het mag niet..
gado na wan bun gado, so a de..a hopo mi, a drai mi lontu, a hopo mi futu te na he gron!

Gast

Willyman

bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #2 Gepost op: 15 september 2010, 15:26 »
Fa2

hoor verschillende dingen hierover de een zegt mag wel de ander zegt  het mag niet,wat is nu waar of is het verschillend per winti?sommige winti belijders maken van alles een regel,waarom maken mensen zelf de regels die de winti zelf niet heeft gemaakt?

Nee, mijn vrouw mag niet naast me slapen als ze ongesteld is.
Ze weet het, ze moet het me ook niet vragen want dat weiger ik.
Ik wil geen bonje met me winti. Met haar krijg ik toch elke dag bonje maakt toch niet uit. :whip:
Als ik moet kiezen ,bonje met me winti of met me vrouw dan maar met me vrouw, morgen heb ik toch weer een ander vrouw, maar me winti niet :lol:

Willyman :na:

fa2  op zijn tijd  :evilgrin0039:
Gast

Boya

bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #3 Gepost op: 15 september 2010, 15:30 »
fa 2 op zijn tijd , maar zo is het wel.

Wilt je vrouw niet horen , dan neem je een andere !

A no so a de ?
*

Offline Beata

  • ******
  • 3724
  • Je kan de rivier niet duwen
    • Bekijk profiel
bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #4 Gepost op: 15 september 2010, 15:36 »
fa 2 op zijn tijd , maar zo is het wel.

Wilt je vrouw niet horen , dan neem je een andere !

A no so a de ?

Boya,

Waarom heb ik het gevoel dat jij Willyman bent?
Fa2 op zijn tijd :na:
*

Offline Beata

  • ******
  • 3724
  • Je kan de rivier niet duwen
    • Bekijk profiel
bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #5 Gepost op: 15 september 2010, 15:45 »
hoor verschillende dingen hierover de een zegt mag wel de ander zegt  het mag niet,wat is nu waar of is het verschillend per winti?sommige winti belijders maken van alles een regel,waarom maken mensen zelf de regels die de winti zelf niet heeft gemaakt?

Beste Sandriene,

Het antwoord op jouw vraag,kan alleen jouw man je geven.
Wie zijn wij om te zeggen dat je wel of niet naast je man mag slapen,tijdens je menstruatie.

Stel de vraag aan je man,alleen hij heeft het juiste antwoord daarop.

Succes!
Gast

Boya

bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #6 Gepost op: 15 september 2010, 16:24 »
Boya,

Waarom heb ik het gevoel dat jij Willyman bent?
Fa2 op zijn tijd :na:

Odi Beata, ...

Not funny, Waarom zou ik  als gast iets schrijven ?
Ben juist blij dat sommige gasten dezelfde denkwijze als mij hebben.


Boya


*

Offline Beata

  • ******
  • 3724
  • Je kan de rivier niet duwen
    • Bekijk profiel
bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #7 Gepost op: 15 september 2010, 16:26 »
Odi Beata, ...

Not funny, Waarom zou ik  als gast iets schrijven ?
Ben juist blij dat sommige gasten dezelfde denkwijze als mij hebben.


Boya

Yu kwai !! :whip:

Gast

Boya

bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #8 Gepost op: 15 september 2010, 16:31 »
Yu kwai !! :whip:

 :mdr: kwai boi mi de, hogri boi mi de --> op zijn tijd  :lol:

Maar werkelijk vrouw, het is niet leuk wanneer iemand een LID zegt dat hij als GAST iets schrijft.


Odi Boya
*

Offline Beata

  • ******
  • 3724
  • Je kan de rivier niet duwen
    • Bekijk profiel
bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #9 Gepost op: 15 september 2010, 16:43 »
:mdr: kwai boi mi de, hogri boi mi de --> op zijn tijd  :lol:

Maar werkelijk vrouw, het is niet leuk wanneer iemand een LID zegt dat hij als GAST iets schrijft.


Odi Boya

Zeg dan gewoon dat jij het niet bent.Als ik het bevestigend had neergezet,was het wat anders.
Ik beschuldig je niet,ik heb het juist durven vragen.
*

Offline getyours

  • ******
  • 2212
    • Bekijk profiel
    • Tamare Sma Sani
bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #10 Gepost op: 15 september 2010, 20:51 »
Odi Odi,

Die gasten hebben een nieuwe olo gevonden om topic te droppen in een gat waar het niet thuis wordt.
Rubriek is voor wiri niet voor algemene winti vragen.

mvg
Tide mi na kotokoi boi ma'anga leri kisi sabi mo tron Dompo.
Gast

menaldum

bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #11 Gepost op: 15 september 2010, 20:53 »
gasten zijn vindingrijk :yes:
Gast

willy1968

bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #12 Gepost op: 25 oktober 2010, 16:25 »
Hoi,
Hier wat extra leesvoer Willy

Uitleg gedaan door 'Mamjunior'
 
Om te begrijpen wat de werkelijke regels zijn, moet je eerst inzien dat Winti religie ontwikkeld is in de vroegere tijden (slavernij tijd) als een soort noodplan. Daarna heeft het, samen met andere invloeden van andere etniciteiten, zijn vorm gekregen per locatie.

Winti beleving van iemand die bijvoorbeeld uit Para komt, is niet hetzelfde als die van de marrons in het binnenland. In het binnenland zijn er zelfs bepaalde verschillen in tradities, door de verschillende stammen en dorpen. Hoe dieper je het binnenland in gaat, hoe meer Afrikaanse waarden zijn bewaard.

Bij een bezoek aan het binnenland, kwamen we tot de ontdekking dat er aparte huisjes waren gebouwd voor menstruerende vrouwen. Hier gold dat de vrouw zich in die periode moest afzonderen. Zij mocht niet in kontakt komen met mannen, wel met andere vrouwen. Menstruatie wordt ook weleens 'mun-siki' (maandziekte) genoemd, wat in mijn ogen niet terecht is. Het is op de eerste plaats geen ziekte, maar een zegen voor een vrouw om te mogen menstrueren. Ten tweede is het een feit dat het Christendom een belangrijke invloed heeft gehad op het Wintigeloof. Vandaar de verwijzing naar het oude testament in de bijbel. Een ander invloed is het Jodendom.

Het woord trefu is afgeleid van het Joods woord Tereifa. Dit betekent letterlijk verscheurd. Terefa is een onderdeel van Kasjroet, een systeem van spijswetten die in het Jodendom bepalen of voedsel wel of niet door Joden gegeten mag worden.

Het niet aanraken van een menstruerende vrouw is ook een traditie dat je bij de Joden vindt. Dit wordt ook als zodanig normaal beschouwd, dat er in deze maatschappij ruim rekening wordt gehouden. Men spreekt van Kosherisatie in eigen restaurants, maar ook andere horeca gelegenheden, die worden gehuurd door Joden.  Kosherisatie is het rein houden en gebaseerd op het oude testament.

Het woord kaseri is afgeleid uit het woord kosher. Er moet sprake zijn van kaseri bij het uitvoeren van bepaalde (Winti) rituelen. Daarom wordt er vaak op save gespeeld bij bepaalde rituelen en óf door mannen uitgevoerd, óf door vrouwen die de menopauze zijn gepasseerd en dus niet meer menstrueren.

In vroegere tijden heeft men gezien dat menstruatie en een menstruerende vrouw invloed kon hebben op de voortgang van bepaalde rituelen. Daarop zijn er maatregelen genomen om een vrouw richtlijnen mee te geven.

Het kan hierbij nooit de bedoeling zijn dat de vrouw het gevoel moet krijgen dat ze als het ware een soort melaatse is. De vrouw wordt spiritueel gezien als een belangrijke schakel in het geheel. Zij draagt en baart. Men zegt ook wel: de vrouw is voor 'binnenlandse' zaken en de man voor 'buitenlandse' zaken. Dit ben ik ook in andere geloofstromingen tegengekomen. De vrouw stuurt, de man draagt het uit.
Dit betekent dus, dat de vrouw een behoorlijke invloed kan hebben op de gemeenschap.

Al jaren terug werd mijn interesse gewekt door bepaalde boeken, die gericht waren op de Europese versie van het Wintigeloof. Eén daarvan is Wicca. In de vroegere tijden werden vrouwen o.a. op een brandstapel om het leven gebracht. Wat blijkt nu? Vanaf ongeveer 1400 breekt er een tijd aan waarin ontzettend veel gebeurd. De kerk dreigt uiteen te vallen door de steeds groeiende macht door de staat en de om zich heen grijpende reformatie. Sociale onlusten, misverstanden en de pest doen mensen steeds meer gebruik maken van de diensten van voorspellers, waarzeggers en kruidenvrouwen.

Het traditionele beroep van de vrouw, vroedvrouw, (vroed = wijs) wordt van hogerhand verdrongen door mannelijke chirurgijns, die weliswaar veel minder kennis hadden, maar door de heersende klasse, de kerk en de staat werden gesteund.

Ik ga niet te diep in op het geschiedenis gedeelte, maar wil hiermee zeggen dat men bang was voor de vrouw. In Afrika staat de vrouw centraal. Men gelooft in zowel een God als een Godin. Iets wat ik ook heb gevonden in het Wintigeloof. In latere tijden, tijdens de slavernij werd eveneens dit vrouwelijk aspect van de Afrikanen ontnomen. Het is begrijpelijk dat als alles duaal is in de natuur, dat er op die manier geen balans is.

Een menstruerende vrouw staat in die dagen in haar kracht. Degenen die ver zijn in magie kunnen dit ook gebruiken voor verschillende doeleinden. Het kan zowel goed als kwaad worden gebruikt. Ik heb het hier niet meer over Wintigeloof an sich, maar over sjamanisme over het algemeen (wisi).

Er is mij een verhaal bekend, dat een bepaalde wiri (geneeskrachtige kruid) opgespoord kan worden met een jonge menstruerende vrouw. Zij laten haar voorop lopen en wanneer haar baarmoeder heftig begint te krampen is zij in de buurt van dit geneeskrachtig middel. Meer kan en mag ik hier niet over zeggen.

Bepaalde tradities worden in ere gehouden en van generatie op generatie doorgegeven. In een kleine gemeenschap is het goed in stand te houden, maar vele zaken zijn verwaterd en men kan niet tot de kern komen. Daarvoor moet men terug naar de oorsprong en Afrikaanse cultuur om het geheel te kunnen begrijpen. Dat is een studie op zich.

De kern van de topic gaat dan ook niet over traditie rond een menstruerende vrouw, maar om het gevoel dat een vrouw krijgt binnen haar relatie. De creoolse man is opgevoed met bepaalde waarden. Hoogst waarschijnlijk is de man opgevoed met normen en waarden uit de marroncultuur. In dit geval klopt het, dat de vrouw de man niet mag aanraken. Daarom had ik al eerder aangegeven dat de beleving toch wel verschilt per locatie.
 
Een man die opgegroeid is in Paramaribo en enigzins enkele tradities heeft meegekregen, zal je bijvoorbeeld wel kunnen aanraken, maar beperkt het tot de keuken en rituelen. Deze mannen krijgen dan ook in hun opvoeding mee, dat ze zelf in staat moeten zijn om te koken.

Omdat een vrouw een belangrijke plaats in neemt in het spiritueel geheel is het denkbaar dat zij nimmer het gevoel mag hebben dat ze minder is dan haar man.
De man heeft zijn verantwoordelijkheden, de vrouw ook en een minderwaardigheidsgevoel draagt dus niet bij aan de harmonie dat er moet heersen binnen een gezin.

Een man die van zijn vrouw vraagt dat hij in het bed moet slapen en zij op de grond, (als ze menstrueert) kan een minderwaardigheidsgevoel op wekken. Vrede en harmonie binnen een gezin is van essentieel belang, omdat daarbuiten een grote boze wereld is. Het is in mijn ogen vele malen belangrijker om de yeye te eren binnen het vermogen van de partner, dan het strikt houden aan taboes. Ik hoop dat je begrijpt wat ik hier bedoel.

Wanneer een man wordt opgevoed met deze waarden, dient hij mans genoeg te zijn om zijn vrouw te beschermen en haar yeye hoog te houden. Dit betekent dat hij creatief moet zijn om een balans te houden met hetgeen waar hij mee is opgevoed en omstandigheden.

Onder omstandigheden versta ik:

- leefomgeving
- achtergrond van partner
- moderne samenleving

Ingaand op de moderne samenleving: het kan niet zo zijn dat een man van zijn vrouw eist dat zij zich moet houden aan tradities en deze buitenshuis laat varen. Ook de man heeft zijn verantwoordelijkheid om zijn vrouw te beschermen (zei ik al, maar herhaal dit) tegen negatieve invloeden van buitenaf. Haar waardigheid wordt in twijfel genomen door de buitenwereld én haar yeye (ego, geest) wordt blootgesteld aan negatieve gevoelens, wat in het ergste geval een yeye mandi kan veroorzaken.
Mandi = boosheid. Het verzwakt de yeye en veroorzaakt onenigheid in de eenheid die er moet zijn binnen een gezin. Vooral als er kinderen bij betrokken zijn, moet men voorzichtig zijn met de sfeer in huis.

Yeye mandi kan uiteindelijk fyo-fyo veroorzaken. Je hebt verschillende vormen en komt dus ook voor in relaties. Als ik fyo-fyo moet vertalen naar hedendaags Nederlands, dan zou je kunnen zeggen dat het om onenigheid gaat (brouille).

Hedendaagse beleving van het Wintigeloof is vooral bekend om het oplossen van problemen, terwijl vele problemen voorkomen kunnen worden. Die kennis ontberen vele van ons, waardoor we in nood ten prooi kunnen vallen van oppertunisten, die zich voordoen als onze geestelijke leiders. Mensen die de ander vertellen dat ze slachtoffer zijn van wisi (de ander heeft ze kwaad gedaan) als ze zich niet meer lekker voelen, depressief zijn en zaken gaan niet zoals ze moeten lopen, terwijl het niet eens aan de ander ligt, maar puur aan het feit dat men is vergeten hoe man en vrouw met elkaar moeten leven en elkaar moeten beschermen.

Begrijp me goed, ik neem bepaalde ervaringen niet in twijfel. Men kan werkelijk slachtoffer zijn van boze magie (wisi), maar in vele gevallen kan men alleen de symptoom wegnemen en niet de wortel van het probleem aanpakken. Immers, dat gaat voor sommige spirituele werkers (duman/-uma) ook de pet te boven, daar het verleden nodig is om bepaalde zaken recht te kunnen zetten.

Dit was mijn verhaal. Bovenstaande is gebaseerd op mijn eigen studie, kennis en interpretatie. Voor wie dit van toepassing is, probeer van hieruit verder te gaan met je eigen onderzoek om tot de kern te kunnen komen.

 
Futumanyangtrefu of muntrefu
Veel Afro-Surinamers voelen zich ziek als zij voedsel tot zich nemen dat bereidt is door
een vrouw als zij menstrueert. Meestal bestaat dit uit een branderig gevoel in de mond (broko mofo) of huiduitslag. Deze klachten verdwijnen weer als sneeuw voor de zon als zij zich aan de trefu houden.

 

De mungtrefu kan als Dyodyotrefu en als familietrefu voorkomen. Als Dyodyotrefu geldt het meestal al vanaf de zwangerschap. Als familietrefu kan het pas op latere leeftijd gelden, wanneer de Winti’s bijvoorbeeld de tijd rijp achten om de persoon als medium of tempel te gebruiken.

 
Nel Sedoc onderscheidt in zijn boek “Afro-Surinaamse Natuurgeneeswijzen”
zes Dyoyowinti’s. Deze zijn: Aisa, Loko, Leba, Ingi, Kumanti en de foduwinti,
In sommige dorpen in Suriname waar deze trefu door alle dorpelingen wordt nageleefd, wordt de menstruerende vrouw geëerd voor het feit dat haar lichaam zich reinigt voor de voortplanting. Ze wordt dan verwend en hoeft, zolang ze menstrueert, ‘niets’ te doen.
 
Geschreven door Mamjunior
 
*

Offline lovely

  • Michella Rulezzz..
  • *****
  • 725
    • Bekijk profiel
bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #13 Gepost op: 28 oktober 2012, 10:23 »
Hallo allemaal,

Dit zal altijd een discussie blijven.
Die man heeft winti's.
Maar een vrouw toch ook?
Waar moet een vrouw slapen als ze ongesteld is?
Waar gaan haar winti's dan naar toe?

In het binnenland hebben de vrouwen een huisje waar ze gaan slapen als ze ziek zijn,
Maar die vrouwen hebben toch ook winti,s
Hoe kunnen 6 ongestelde vrouwen in een huis samen komen om te slapen (waar zijn hun winti's)

Is de man zo heilig ? of heeft het alleen met winti's van de man te maken?
De zelfde apuku kan toch ook bij de vrouw zijn die een man heeft.
Waarom kan een man er niet tegen, waar gaat die apuku van die vrouw als ze ziek is?

GR.Lovely


Blijf vrolijk met me, dan ben ik vrolijk met jou
Gast

Joshua

bewerk
Re: Mag een menstruerende vrouw naast een man met winti slapen!
« Reactie #14 Gepost op: 24 januari 2019, 14:29 »
Hoi,
Hier wat extra leesvoer Willy

Uitleg gedaan door 'Mamjunior'
 
Om te begrijpen wat de werkelijke regels zijn, moet je eerst inzien dat Winti religie ontwikkeld is in de vroegere tijden (slavernij tijd) als een soort noodplan. Daarna heeft het, samen met andere invloeden van andere etniciteiten, zijn vorm gekregen per locatie.

Winti beleving van iemand die bijvoorbeeld uit Para komt, is niet hetzelfde als die van de marrons in het binnenland. In het binnenland zijn er zelfs bepaalde verschillen in tradities, door de verschillende stammen en dorpen. Hoe dieper je het binnenland in gaat, hoe meer Afrikaanse waarden zijn bewaard.

Bij een bezoek aan het binnenland, kwamen we tot de ontdekking dat er aparte huisjes waren gebouwd voor menstruerende vrouwen. Hier gold dat de vrouw zich in die periode moest afzonderen. Zij mocht niet in kontakt komen met mannen, wel met andere vrouwen. Menstruatie wordt ook weleens 'mun-siki' (maandziekte) genoemd, wat in mijn ogen niet terecht is. Het is op de eerste plaats geen ziekte, maar een zegen voor een vrouw om te mogen menstrueren. Ten tweede is het een feit dat het Christendom een belangrijke invloed heeft gehad op het Wintigeloof. Vandaar de verwijzing naar het oude testament in de bijbel. Een ander invloed is het Jodendom.

Het woord trefu is afgeleid van het Joods woord Tereifa. Dit betekent letterlijk verscheurd. Terefa is een onderdeel van Kasjroet, een systeem van spijswetten die in het Jodendom bepalen of voedsel wel of niet door Joden gegeten mag worden.

Het niet aanraken van een menstruerende vrouw is ook een traditie dat je bij de Joden vindt. Dit wordt ook als zodanig normaal beschouwd, dat er in deze maatschappij ruim rekening wordt gehouden. Men spreekt van Kosherisatie in eigen restaurants, maar ook andere horeca gelegenheden, die worden gehuurd door Joden.  Kosherisatie is het rein houden en gebaseerd op het oude testament.

Het woord kaseri is afgeleid uit het woord kosher. Er moet sprake zijn van kaseri bij het uitvoeren van bepaalde (Winti) rituelen. Daarom wordt er vaak op save gespeeld bij bepaalde rituelen en óf door mannen uitgevoerd, óf door vrouwen die de menopauze zijn gepasseerd en dus niet meer menstrueren.

In vroegere tijden heeft men gezien dat menstruatie en een menstruerende vrouw invloed kon hebben op de voortgang van bepaalde rituelen. Daarop zijn er maatregelen genomen om een vrouw richtlijnen mee te geven.

Het kan hierbij nooit de bedoeling zijn dat de vrouw het gevoel moet krijgen dat ze als het ware een soort melaatse is. De vrouw wordt spiritueel gezien als een belangrijke schakel in het geheel. Zij draagt en baart. Men zegt ook wel: de vrouw is voor 'binnenlandse' zaken en de man voor 'buitenlandse' zaken. Dit ben ik ook in andere geloofstromingen tegengekomen. De vrouw stuurt, de man draagt het uit.
Dit betekent dus, dat de vrouw een behoorlijke invloed kan hebben op de gemeenschap.

Al jaren terug werd mijn interesse gewekt door bepaalde boeken, die gericht waren op de Europese versie van het Wintigeloof. Eén daarvan is Wicca. In de vroegere tijden werden vrouwen o.a. op een brandstapel om het leven gebracht. Wat blijkt nu? Vanaf ongeveer 1400 breekt er een tijd aan waarin ontzettend veel gebeurd. De kerk dreigt uiteen te vallen door de steeds groeiende macht door de staat en de om zich heen grijpende reformatie. Sociale onlusten, misverstanden en de pest doen mensen steeds meer gebruik maken van de diensten van voorspellers, waarzeggers en kruidenvrouwen.

Het traditionele beroep van de vrouw, vroedvrouw, (vroed = wijs) wordt van hogerhand verdrongen door mannelijke chirurgijns, die weliswaar veel minder kennis hadden, maar door de heersende klasse, de kerk en de staat werden gesteund.

Ik ga niet te diep in op het geschiedenis gedeelte, maar wil hiermee zeggen dat men bang was voor de vrouw. In Afrika staat de vrouw centraal. Men gelooft in zowel een God als een Godin. Iets wat ik ook heb gevonden in het Wintigeloof. In latere tijden, tijdens de slavernij werd eveneens dit vrouwelijk aspect van de Afrikanen ontnomen. Het is begrijpelijk dat als alles duaal is in de natuur, dat er op die manier geen balans is.

Een menstruerende vrouw staat in die dagen in haar kracht. Degenen die ver zijn in magie kunnen dit ook gebruiken voor verschillende doeleinden. Het kan zowel goed als kwaad worden gebruikt. Ik heb het hier niet meer over Wintigeloof an sich, maar over sjamanisme over het algemeen (wisi).

Er is mij een verhaal bekend, dat een bepaalde wiri (geneeskrachtige kruid) opgespoord kan worden met een jonge menstruerende vrouw. Zij laten haar voorop lopen en wanneer haar baarmoeder heftig begint te krampen is zij in de buurt van dit geneeskrachtig middel. Meer kan en mag ik hier niet over zeggen.

Bepaalde tradities worden in ere gehouden en van generatie op generatie doorgegeven. In een kleine gemeenschap is het goed in stand te houden, maar vele zaken zijn verwaterd en men kan niet tot de kern komen. Daarvoor moet men terug naar de oorsprong en Afrikaanse cultuur om het geheel te kunnen begrijpen. Dat is een studie op zich.

De kern van de topic gaat dan ook niet over traditie rond een menstruerende vrouw, maar om het gevoel dat een vrouw krijgt binnen haar relatie. De creoolse man is opgevoed met bepaalde waarden. Hoogst waarschijnlijk is de man opgevoed met normen en waarden uit de marroncultuur. In dit geval klopt het, dat de vrouw de man niet mag aanraken. Daarom had ik al eerder aangegeven dat de beleving toch wel verschilt per locatie.
 
Een man die opgegroeid is in Paramaribo en enigzins enkele tradities heeft meegekregen, zal je bijvoorbeeld wel kunnen aanraken, maar beperkt het tot de keuken en rituelen. Deze mannen krijgen dan ook in hun opvoeding mee, dat ze zelf in staat moeten zijn om te koken.

Omdat een vrouw een belangrijke plaats in neemt in het spiritueel geheel is het denkbaar dat zij nimmer het gevoel mag hebben dat ze minder is dan haar man.
De man heeft zijn verantwoordelijkheden, de vrouw ook en een minderwaardigheidsgevoel draagt dus niet bij aan de harmonie dat er moet heersen binnen een gezin.

Een man die van zijn vrouw vraagt dat hij in het bed moet slapen en zij op de grond, (als ze menstrueert) kan een minderwaardigheidsgevoel op wekken. Vrede en harmonie binnen een gezin is van essentieel belang, omdat daarbuiten een grote boze wereld is. Het is in mijn ogen vele malen belangrijker om de yeye te eren binnen het vermogen van de partner, dan het strikt houden aan taboes. Ik hoop dat je begrijpt wat ik hier bedoel.

Wanneer een man wordt opgevoed met deze waarden, dient hij mans genoeg te zijn om zijn vrouw te beschermen en haar yeye hoog te houden. Dit betekent dat hij creatief moet zijn om een balans te houden met hetgeen waar hij mee is opgevoed en omstandigheden.

Onder omstandigheden versta ik:

- leefomgeving
- achtergrond van partner
- moderne samenleving

Ingaand op de moderne samenleving: het kan niet zo zijn dat een man van zijn vrouw eist dat zij zich moet houden aan tradities en deze buitenshuis laat varen. Ook de man heeft zijn verantwoordelijkheid om zijn vrouw te beschermen (zei ik al, maar herhaal dit) tegen negatieve invloeden van buitenaf. Haar waardigheid wordt in twijfel genomen door de buitenwereld én haar yeye (ego, geest) wordt blootgesteld aan negatieve gevoelens, wat in het ergste geval een yeye mandi kan veroorzaken.
Mandi = boosheid. Het verzwakt de yeye en veroorzaakt onenigheid in de eenheid die er moet zijn binnen een gezin. Vooral als er kinderen bij betrokken zijn, moet men voorzichtig zijn met de sfeer in huis.

Yeye mandi kan uiteindelijk fyo-fyo veroorzaken. Je hebt verschillende vormen en komt dus ook voor in relaties. Als ik fyo-fyo moet vertalen naar hedendaags Nederlands, dan zou je kunnen zeggen dat het om onenigheid gaat (brouille).

Hedendaagse beleving van het Wintigeloof is vooral bekend om het oplossen van problemen, terwijl vele problemen voorkomen kunnen worden. Die kennis ontberen vele van ons, waardoor we in nood ten prooi kunnen vallen van oppertunisten, die zich voordoen als onze geestelijke leiders. Mensen die de ander vertellen dat ze slachtoffer zijn van wisi (de ander heeft ze kwaad gedaan) als ze zich niet meer lekker voelen, depressief zijn en zaken gaan niet zoals ze moeten lopen, terwijl het niet eens aan de ander ligt, maar puur aan het feit dat men is vergeten hoe man en vrouw met elkaar moeten leven en elkaar moeten beschermen.

Begrijp me goed, ik neem bepaalde ervaringen niet in twijfel. Men kan werkelijk slachtoffer zijn van boze magie (wisi), maar in vele gevallen kan men alleen de symptoom wegnemen en niet de wortel van het probleem aanpakken. Immers, dat gaat voor sommige spirituele werkers (duman/-uma) ook de pet te boven, daar het verleden nodig is om bepaalde zaken recht te kunnen zetten.

Dit was mijn verhaal. Bovenstaande is gebaseerd op mijn eigen studie, kennis en interpretatie. Voor wie dit van toepassing is, probeer van hieruit verder te gaan met je eigen onderzoek om tot de kern te kunnen komen.

 
Futumanyangtrefu of muntrefu
Veel Afro-Surinamers voelen zich ziek als zij voedsel tot zich nemen dat bereidt is door
een vrouw als zij menstrueert. Meestal bestaat dit uit een branderig gevoel in de mond (broko mofo) of huiduitslag. Deze klachten verdwijnen weer als sneeuw voor de zon als zij zich aan de trefu houden.

 

De mungtrefu kan als Dyodyotrefu en als familietrefu voorkomen. Als Dyodyotrefu geldt het meestal al vanaf de zwangerschap. Als familietrefu kan het pas op latere leeftijd gelden, wanneer de Winti’s bijvoorbeeld de tijd rijp achten om de persoon als medium of tempel te gebruiken.

 
Nel Sedoc onderscheidt in zijn boek “Afro-Surinaamse Natuurgeneeswijzen”
zes Dyoyowinti’s. Deze zijn: Aisa, Loko, Leba, Ingi, Kumanti en de foduwinti,
In sommige dorpen in Suriname waar deze trefu door alle dorpelingen wordt nageleefd, wordt de menstruerende vrouw geëerd voor het feit dat haar lichaam zich reinigt voor de voortplanting. Ze wordt dan verwend en hoeft, zolang ze menstrueert, ‘niets’ te doen.
 
Geschreven door Mamjunior

Mamjunior gran tangi voor je uitleg je hebt mooi je tijd genomen om het uit te leggen bepaalde mensen kunnen een voorbeeld hier uit nemen verplaats grappig te zijn. Als iemand om advies vraagt. Van jou uitleg kunnen we nog wat leren en verder onderzoeken. Nogmaals gran tangi

Gerelateerde onderwerpen